powrót

Biuletyn kolekcjonerski

Rok 1999 *** Październik *** Numer 4(17)

"Biuletyn kolekcjonerski" wydawany dla członków "4K" - Korespondencyjnego Klubu Kolekcjonerów Krajoznawców -
przez Komisję Krajoznawczą Zarządu Głównego PTTK

 powrót do spisu biuletynów

Z     krajoznawczym          i          kolekcjonerskim          pozdrowieniem:         Henryk Paciej z Opola

powrót

KRAJOZNAWCZE ODZNAKI KOLEKCJONERSKIE

 Taki system odznak kolekcjonerskich został zaplanowany w latach 1985-1987, zatwierdzony w maju 1988 prze KK ZG PTTK i przyjęty przez Prezydium ZG PTTK z mocą obowiązującą od 01.01.1988. Niestety odznak nie wykonano a Podkomisja Kolekcjonerstwa Krajoznawczego przestała istnieć. Zmodyfikowane regulaminy, zatwierdzone w 1996 r. mają szansę na funkcjonowanie, jeśli znajdziemy sponsora odznak.

powrót

Architektura w ekslibrisach grudziądzkich wystaw

Towarzystwo od początku swego istnienia zajmuje się pięknem krajobrazu a na jego tle różnymi zabytkami architektonicznymi. To sprawiło, że połączenie zainteresowań kolekcjonerskich i krajoznawczych zaowocowało organizacją ciekawych imprez międzynarodowych właśnie o tej tematyce.

W pierwszej Międzynarodowej Wystawie "Architektura w ekslibrisie" zorganizowanej w Grudziądzu w 1989 r. wzięło udział dziewięciu grafików, w tym trzech z zagranicy oraz siedmiu kolekcjonerów. Na wystawę wpłynęło 320 ekslibrisów, z których do wystawy zakwalifikowano 271. Miejscem ekspozycji była sala Klubu Międzynarodowej Książki i Prasy w Grudziądzu. Po dwóch latach następują zmiany; KMPiK zostaje zlikwidowany i do organizacji wystaw włącza się Muzeum w Grudziądzu, które udostępnia swoje sale i współpracuje w organizacji wystaw.

II Międzynarodową Wystawę Ekslibrisu "Architektura miast kopernikowskich ze szczególnym uwzględnieniem miast Grudziądza" zorganizowano w 1991 r. w związku z przypadającą w tym roku 700-setną rocznicą nadania Grudziądzowi praw miejskich. W tym konkursie zrezygnowano z udziału kolekcjonerów. Do konkursu nadesłało swoje prace (w ilości 136 znaków książki) 49 twórców, w tym 7 z zagranicy. Przyznano 10 medali okolicznościowych a wybrane prace nagrodzono i wyróżniono.

Kolejna wystawa w 1993 r. pod nazwą III Międzynarodowe Biennale Ekslibrisu "Zabytkowa Architektura Drewniana", poprzedzona wystawami w Niemczech i Kazachstanie oraz wydaniem kilku tek z ekslibrisami o tematyce grudziądzkiej, stała się wielkim wydarzeniem kulturalnym w mieście. Na biennale wpłynęła rekordowa ilość prac, bo aż 272 od 64 twórców z Europy i Azji. prezentowane na wystawie ekslibrisy pokazały piękno ginącej, zabytkowej architektury drewnianej, ciekawie ujętej przez twórców różnych narodowości, w wielu technikach graficznych. Jury nagrodziło medalami 5 twórców, a 14 prac wyróżniono. Profesjonalnie zaprojektowane i wydane druki okolicznościowe oraz katalog wystawy, niewątpliwie przekonały wielu twórców do grudziądzkich imprez.

Potwierdzeniem tego faktu jest IV Międzynarodowe Biennale Ekslibrisu "Kapliczki i krzyże w krajobrazie wiejskim" w 1995 r. Tym razem liczba prac jeszcze wzrosła do 376 znaków książki od 105 twórców z 18 państw. O tak dużym zainteresowaniu, oprócz wymienionych dobrej jakości druków, zdecydował niewątpliwie temat, który dał artystom możliwość zaprezentowania w ekslibrisie krzyży i kapliczek przydrożnych, które od wieków były nieodłącznymi elementami krajobrazu wsi. Pozwolił również pokazać ogromną rozmaitość i urodę form przestrzennych, zharmonizowanych z otaczającą przyrodą. Jury przyznało 7 medali oraz 6 wyróżnień dla twórców z Litwy, Łotwy, Argentyny, Włoch, Ukrainy i Polski. Wystawa była ponadto prezentowana w Krakowie, Gliwicach, Warszawie i Toruniu.

Największą popularnością cieszyło się V Międzynarodowe Biennale Ekslibrisu "Zamki i zamczyska" w 19997 r. Napłynęła rekordowa ilość prac - 490, od 169 twórców z 28 państw, prawie ze wszystkich kontynentów; m.in. z tak odległych państw jak Japonia, Hongkong, Chiny, Brazylia, Argentyna, Egipt i wielu innych. Tym razem Jury konkursu oceniło najwyżej prace Aleksandra Lapikowa z Rosji, Nino Baudino i Adriana Scerny z Włoch oraz Juraja Dulencina ze Słowacji. Przyznano też 12 wyróżnień. Okazało się, że ten kolejny temat związany z architekturą wywołał jeszcze większe zainteresowanie twórców, graniczące prawie z możliwościami organizacyjnymi w Grudziądzu. W nadesłanych znakach odnajdujemy rzeczywiste obiekty pokazane prawie z fotograficzna dokładnością, jak i przetworzone artystycznie fantastyczne budowle oraz ruiny i elementy budowli, pełne artystycznego polotu, nastrojowe, niepokojące i tajemnicze. Niestety w większości przypadków ograniczenia przestrzeni wystawienniczej oraz formuła jej ekspozycji powodowały, że ograniczano liczbę prac na wystawach do znaków najlepiej reprezentujących danego twórcę, choć pozostałe prace były równie ciekawe. Prezentacje krakowskie czy warszawskie umożliwiają pełną prezentację, znaki pochodzą z mojej prywatnej kolekcji uzyskanej przy okazji organizacji tych wystaw.

Szanownym odbiorcom pozostawiam radość podziwiania ekslibrisów z nadzieją, że dostarczą one Państwu wielu artystycznych przeżyć.

Henryk Stopikowski z Grudziądza

 powrót

Odznaka Klubu "4K"

Projekt odznaki Klubu jest do przyjęcia. Brak w nim określenia organizacyjnego tzn. napisu PTTK, który powinien być wkomponowany w ogólny widok odznaki. Ponadto odznaka powinna być podzielona na stopnie: np. brązowa, srebrna, złota, z laurem, co może mieć aktywizujący wpływ na pracę członków Klubu.

Red. A co na to inni członkowie Klubu "4K"?

powrót

Komunikat w sprawie odznak regionalnych

Komisja Krajoznawcza ZG PTTK przyjęła do realizacji wniosek z narady krajoznawczej podczas CZAK 98' dotyczący zebrania i opublikowania informacji o odznakach regionalnych. W związku z tym wszystkie oddziały PTTK oraz inne struktury PTTK (komisje, kluby itp.), które posiadają lub posiadały własne odznaki regionalne - proszone są o przysłanie na adres KK ZG PTTK lub bezpośrednio do kol. odpowiedzialnego za realizację wniosku (Henryk Paciej, 45-222 Opole, ul. Chabrów 50/19), regulaminów oraz odznak po 3 szt., oraz wszelkich możliwych informacji dotyczących odznak regionalnych, jak np.:

• kiedy odznaka powstała (rok, nr uchwały zatwierdzającej)?
• kto był pomysłodawcą, projektantem a kto wykonawcą odznak i autorem regulaminu?
• komu pierwszemu przyznano odznakę (data, nazwisko i imię, miejscowość, stopień odznaki)?
• gdzie odznaka była wytłoczona (dla każdego wydania)?
• czy znak graficzny był modyfikowany (kiedy, autor)?
• jaki jest nakład odznaki (dla każdego ze stopni, kiedy uzupełniany)?
• ile odznak przyznano od początku (w każdym roku i w każdym stopniu)?
• komu przyznano stopień honorowy (imię i nazwisko lub nazwę instytucji i miejscowość, funkcja, przyczyna nadania, data, nr uchwały)?
• jaki jest kształt odznaki i co przedstawia motyw odznaki (heraldyczny opis w odniesieniu do walorów krajoznawczych)?
• czy regulamin był modyfikowany (kiedy, przez kogo, co było modyfikowane, autor modyfikacji - dla wszystkich modyfikacji)?
• kto weryfikuje odznakę?
• czy odznaka jest jeszcze do zdobywania?
• czy w związku z nowym podziałem administracyjnym kraju są ustalenia lub inne plany dotyczące odznaki?
• inne dowolne informacje dotyczące odznaki.

Jednocześnie przypomina się, że za zdobycie odznaki regionalnej na własnym terenie jest możliwe równoczesne uzyskanie Odznaki Regionalnej w stopniu brązowym według regulaminu Odznaki Krajoznawczej Polski.

KOMISJA KRAJOZNAWCZA ZG PTTK

powrót

Muzeum Pamiątek PTTK w Radomiu

powrót

WYSTAWY NA CZAK 99'

Organizatorzy CZAK 99` nastawili się na organizację jednej samodzielnej wystawy minerałów Jana Koszmidra, którą zorganizowali w Młodzieżowym Domu Kultury w Legnicy, gdzie w kilkunastu gablotach można było podziwiać nie tylko minerały i kamienie ozdobne ale także wyroby użytkowe z kamieni szlachetnych, miski do płukania złota, plakaty, pamiątki z rajdów i kroniki oddziały PTTK z Legnicy. Druga wystawa miała pokazać zdjęcia z poprzednich CZAK-ów. Natomiast brakło odpowiednich gablot na wystawę kolekcjonerów, co spowodowało rezygnację z udziału kolekcjonerów w wystawie. Na 19 zgłaszających chęć udziału w wystawie kolekcjonerskiej, 5 przywiozło eksponaty i dzięki temu wystawa i giełda się odbyły. Warto zaznaczyć, że byli tacy kolekcjonerzy, którzy przyjechali tylko na wystawę i giełdę kolekcjonerską. Przyszli organizatorzy CZAK-u powinni to wziąć pod uwagę

Henryk P. Sabała

 powrót

Ocalić od zapomnienia

 Warszawski Klub Kolekcjonerów działa 25 lat. Skupia ludzi ogarniętych pasją zbieractwa, które jest dla nich sposobem na życie. - Nie ma rzeczy, która nie mogłaby trafić do czyjejś kolekcji - twierdzą członkowie Warszawskiego Klubu Kolekcjonerów. Po latach przedmioty z pozoru bezwartościowe mogą okazać się bardzo cenne. Staną się świadectwem historii, mówić będą o przeszłości narodu, miasta czy choćby jednego zakładu, który istniał kilkadziesiąt lat temu. Jak na przykład: pudełka po paście do butów czy po zapałkach. Albo butelki lub podstawki pod kufel piwa: kto by pamiętał, że kiedyś istniały browary w Warszawie?

Czego to ludzie nie zbierają - Mój kolega, któremu zmarła żona, prosił mnie o pomoc w segregacji rzeczy po niej - opowiada Leszek Białkowski, prezes Warszawskiego Klubu Kolekcjonerów. - Wyciągnął w pewnej chwili stos telegramów. Stwierdziliśmy, że to nikomu niepotrzebne. Wyrzucił więc wszystko do śmietnika. W następną środę po tym spotkaniu, w klubie pojawił się ktoś ze stosem telegramów. "Proszę Pana ja od 10 lat to zbieram, mam już kilka tysięcy sztuk" odpowiedział na moje zdziwienie. Wszystko ludzie zbierają. Najdziwniejsze rzeczy pod słońcem. Jakiś kolekcjoner w Stanach Zjednoczonych ma około miliona guzików ze wszystkich epok i z całego świata. Inny kolekcjoner ma ponad 20 tysięcy znaczków i odznak sportowych. Specjalnie zamawiał sobie szafki z kasetkami na swoje zbiory.

Członkowie Warszawskiego Klubu Kolekcjonerów też zbierają rzeczy bardzo różnorodne. Na wystawie, którą z okazji 25-lecia organizacji otwarto w sobotę w Muzeum Techniki, można obejrzeć zaledwie próbkę ich pasji. Henryk Ostatek wystawił kolekcje butelek, kufli, szklanek, reklamówek zakładów piwowarskich. Jacek Snopczyński prezentuje reklamówki firm warszawskich, popielniczki, szyldy, opakowania firmowe. Jan Oleński - opakowania zapałek. Jedyna obecnie kobieta w klubie, Ewa Szymaniak, wystawiła gramofony. Adam Mańczak prezentuje niektóre ze swoich fonogramów, gramofonów i patefonów. Odbiorniki radiowe polskiej produkcji prezentuje Maurycy Bryx. Zdzisław Bogucki wystawił zabytkowe narzędzia - m.in. szewskie, samochodowe. Takie narzędzia można jeszcze znaleźć w wielu miejscach, ale za kilka lat... Prezes klubu zbiera wszystko, co wiąże się z syrenką warszawską: stare ryciny, medale, przedmioty z wizerunkiem postaci z herbu Warszawy. Ma już ponad 2 tysiące przedmiotów. Poszukuje miejsca na ekspozycje.

Jak zostać kolekcjonerem? Warszawski Klub Kolekcjonerów skupia 32 osoby. Kolekcjonerstwo to dla nich więcej niż hobby - często jest to sposób na życie. W latach 70 klub liczył nawet ponad 680 osób. Zostali szczególnie wytrwali. Ci, którzy naprawdę są wybitnymi kolekcjonerami, mają ogromną wiedzę, pasję we krwi - mówi Leszek Białkowski.

Członkiem WKK może zostać każdy, kto spełnia warunki prawdziwego kolekcjonera lub chce się uczyć tej sztuki i uzyska rekomendacje kogoś z klubu. - Chcemy, by klub był organizacją ludzi naprawdę zainteresowanych zbieractwem, ułatwiających sobie poszukiwania. Nie chcemy w swoich szeregach hochsztaplerów, osób nastawiających się głównie na handel, wywożących cenne rzeczy za granice po to, by zyskać trochę pieniędzy.

Prawdziwy kolekcjoner poszukuje na bazarach, szpera na strychach, wymienia. Pamięta o kolegach, gdy zauważy rzecz szczególnie cenną, a nie pasującą do jego kolekcji. - Najczęściej wymieniamy miedzy sobą przedmioty, rzadziej kupujemy. Wiem, co kto zbiera - kontynuuje prezes. - Jeśli zobaczę gdzieś przedmiot, który może kogoś zainteresować, natychmiast go zawiadamiam. Zbieram mnóstwo rzeczy, które mnie nie interesują, z myślą o wymianie.

Członkowie klubu to głównie osoby starsze. Nie wiem, czym to wytłumaczyć, ale nie ma w tej chwili wśród nas młodzieży. Chętnie widzielibyśmy ją w naszych szeregach. Wiemy, że młodzież zbiera mnóstwo rzeczy, ale czasem bezmyślnie. Nie wystarczy samo zbieractwo, trzeba coś o swojej pasji wiedzieć. Chcielibyśmy ich nauczyć, jak się zdobywa wiedzę, jak się kataloguje przedmioty.

Od kolekcji do muzeum. Kolekcje mają ogromne znaczenie dla kultury: uzupełniają luki w działalności muzeów. - Jeden z naszych kolegów, Tadeusz Wysiadecki, były prezes klubu, zadziwiał niektórych muzealników swoją wiedzą i zdobyczami kolekcjonerskimi, o których czasami oni sami nie wiedzieli - opowiada Leszek Białkowski. - My też często korzystamy z wiedzy muzealników.

Szczególnie cenne kolekcje prywatne często przekazywane są placówkom kultury, czasem zbiory zapoczątkowują nowe muzea. Niedawno muzeum Woli wzbogaciło się o olbrzymią kolekcję platerów firm warszawskich ze zbioru byłego prezesa WKK, Tadeusza Wysiadeckiego, który gdy znalazł się w krytycznej sytuacji zdrowotnej, natychmiast zgłosił się do notariusza, by zadysponować swoimi zbiorami. Zbiory patriotyczne i pamiątek z okresu okupacji przekazał Muzeum Niepodległości. Znalazło się tam wiele unikatowych rzeczy. Inny były prezes klubu, Ryszard Sielski, przekazał ogromny zbiór pamiątek do Muzeum Hymnu Narodowego w Bendominie. Dwa tysiące woluminów przekazał do Muzeum Wyspiańskiego. Był m.in. egzemplarz sztuki Wyspiańskiego z jego autografem.

Członek WKK Jerzy Morgulec, który ma 30 tysięcy kart pocztowych, przygotowuje się do wydania drukiem encyklopedii ich wydawców.

Gdyby nie pasja kolekcjonerów, wiele rzeczy byłoby zniszczonych przez tych, którzy nie dostrzegają na co dzień ich wartości. - W Lwówku Śląskim jest baszta lubawska, którą zagospodarowali harcerze. Jeden z naszych kolegów Jóźkowiak, imienia nie pamiętam, pomagał im założyć tam harcówkę - mówi Białkowski. Uzgodnili z władzami miasta, że odgruzują basztę. Przez kilka lat chodząc na wycieczki, na wyprawy, nazbierali mnóstwo rzeczy. Pytali gospodarzy po wsiach "Czy możemy sprzątnąć strych, a jeśli macie państwo coś niepotrzebnego do wyrzucenia, weźmiemy." Zgromadzili w ten sposób takie

skarby, że jest to już oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Jednocześnie młodzież nauczyła się szacunku do przedmiotów z pozoru niepotrzebnych.

***

Spotkania WKK odbywają się w każdą środę w Warszawskim Ośrodku Kultury przy ul. Elektoralnej 12 w godz. 16-18. Pokaz kolekcji w Muzeum Techniki można oglądać we wtorki i czwartki w godz. 9-17, w środy, piątki i soboty w godz. 9-16, w niedzielę w godz. 10-17.

JOANNA PIEŃCZYKOWSKA

Artykuł opublikowany w "Życiu Warszawy" z dnia 13 stycznia 1997 r.

powrót

Przechowywanie znaczków - odznak

1. znaczek nie może ulegać uszkodzeniu,
2. w każdej chwili powinien być łatwy do odszukania,
3. całość kolekcji powinna być przejrzysta, łatwa do oglądania, selekcjonowania,
4. magazynowanie powinno mieć powyższe trzy cechy i nie powinno zajmować zbyt dużo miejsca.

Czasami zdarza się, że początkujący zbieracz przypina znaczek na makatę, słomiankę, duży proporczyk i zawiesza na ścianie, ciesząc oczy swoimi zdobyczami. Znaczki narażone są wtedy na działanie takich czynników zewnętrznych jak: kurz, wilgoć, uszkodzenia mechaniczne, a przy większej ilości znaczków potrzeba dużo powierzchni ścian.

Innym sposobem, który praktykują doświadczeni kolekcjonerzy, jest przechowywanie znaczków w albumach. Typowe albumy fotograficzne mają jednak zbyt wiotkie kartki, co przy ciężkich znaczkach naraża kartki i znaczki na uszkodzenia mechaniczne. Dlatego lepiej wykonać karty albumowe z twardej tektury a pomiędzy kartkami ze znaczkami stosować wkładkę z grubego płótna, filcu lub flaneli, lub przyczepiać znaczki na co drugiej karcie albumowej. Karty ze znaczkami wraz z przekładkami mogą być spięte w segregatory lub ustawiane obok siebie na półce.

Czym kierować się przypinając znaczki na karty - zależy od indywidualności kolekcjonera. Znam takiego, który przypina je według roku wydania, najczęściej jednak przypinane są według tematów kolekcji, przy czym najbardziej wartościowa jest pełna kolekcja znaczków określonego tematu np.: seria znaczków z imprezy typu zlot czy rajd od pierwszego do ostatniego znaczka. Oczywiście jeśli imprezy cykliczne jeszcze trwają to zbiór jest ciągle otwarty i trzeba pamiętać o miejscu na nowe znaczki.

Tu wchodzimy już w tematykę przygotowań wystaw kolekcjonerskich, co nie jest przedmiotem tych rozważań. Z tego punktu widzenia najlepiej jednak jest przygotować karty ze znaczkami w taki sposób, aby w każdej chwili można wyciągnąć z półki czy segregatora kartę z potrzebnym tematem, którą wraz z odpowiednim opisem kolekcji, można zaprezentować od razu na wystawie.

powrót

OGŁOSZENIA

powrót

 Wydawnictwo "KOLEKCJONER" poleca:

powrót

"Biuletyn kolekcjonerski" wydawany dla członków "4K" - Korespondencyjnego Klubu Kolekcjonerów Krajoznawców -
przez Komisję Krajoznawczą Zarządu Głównego PTTK

 powrót

Informację opracował: Henryk Paciej Wszelkie uwagi można przekazać na adres email : henrykp@miramex.com.pl
Copyright C 1999 RPK PTTK OPOLE. All rights reserved. Aktualizowane: lipiec 07, 2004.