Nr 09/2003

Powrót

WYSTAWY NA CZAK 2003’

Lp.

Imię i nazwisko

Tytuł kolekcji

Rodzaj kolekcji

1.

Maciej Czabak
Opole

„Nietypowe widokówki”

widokówki

2.

Sebastian Czabak
Opole

„Proporczyki i plakietki PTTK”

proporczyki

3.

Fundacja Księcia Pücklera

„Historia i piękno 20-letniego Parku Mużakowskiego”

zbiór mieszany

4.

Janina i Stanisław Góra
Będzin

„CZAK 2001-2002 w fotografii”

fotografie

5.

Stanisław Góral
Jasień

„Krajoznawstwo w grafice”

grafika

6.

Tadeusz Konieczka
Inowrocław

„Powstanie styczniowe – 140 lat”

zbiór mieszany

7.

Lubuskie Porozumienie O/PTTK Międzyrzecze

„Krajobrazy roku”
„Ziemia Lubuska”

wydawnictwa

8.

ŁAZIKI
Żary

„Zbiory własne”

zbiór mieszany

9.

Oddział PTTK
Żary

„Z 50-letnich dziejów żarskiego PTTK”
„Poznajemy Ojcowiznę”
„OMTTK”

zbiory mieszane

10.

Ośrodek Edukacji Leśnej
Jeziory Wysokie

„Lasy Lubuskie”

zbiór mieszany
wystawa stała

11.

Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Łęknicy

„Piękno wiejskich ogrodów”

zbiór mieszany

12.

Henryk Paciej
Opole

„Wydawnictwa kolekcjonerskie PKK”
„Wydawnictwa kolekcjonerskie ZdsK KK ZG”
„Na kolekcjonerskim szlaku”

wydawnictwa

13.

Andrzej Pisarczyk
Żary

„Z działalności SKKT w LO”

zbiór mieszany

14.

Ewa Polańska
Warszawa

„Zdjęcia krajoznawcze i przyrodnicze”

fotografie

15.

Stowarzyszenie Rozwoju Wschodnich Łużyc - Żary

„Wydawnictwa własne”
„Serabiana”

wydawnictwa
zbiór mieszany

16.

Bogusław Szybkowski
Opole

„Kolekcje starych map”

mapy

17.

Albert Szyndzielorz
Głogówek

„Sylwetki z Głogówka i okolic”

wydawnictwa

18.

Urząd Miejski
Żagań

„Wydawnictwa własne”

wydawnictwa

19.

Urząd Miejski
Żary

„Wydawnictwa regionalne”

wydawnictwa

21.

Zakład Kartogr. Sygnatura
Zielona Góra

„Wydawnictwa kartograficzne”

wydawnictwa

22.

Janusz Zaremba

„Giełda książki turystycznej”

wydawnictwa

Organizatorzy 33 CZAK-u przewidzieli w programie wystawę i giełdę krajoznawczą. W związku z tym zapytali zgłaszających się na imprezę o podanie informacji o temacie zbioru, wielkości potrzebnego miejsca itp. Po zebraniu tych informacji zabezpieczyli się w potrzebny sprzęt wystawowy, ale niestety nie zapewnili podstawowego sprzętu, jakim są zamykane gabloty. Nie potwierdzili też pisemnie zainteresowanym możliwości zabezpieczenia miejsca, ograniczając się do rozmów telefonicznych z tymi, których udało się zastać pod telefonem. Zgłosiło się 18 osób, z czego 10 przywiozło swoje zbiory (siedmiu to członkowie „4K” - czyli Korespondencyjnego Klubu Kolekcjonerów Krajoznawców). Natomiast organizatorzy zadbali o instytucjonalnych wystawców lokalnych, takich jak Urzędy Miejskie w Żarach i Żaganiu, Zakład Kartograficzny Sygnatura z Zielonej Góry, Stowarzyszenie Rozwoju Wschodnich Łużyc, Ośrodek Edukacji Leśnej Jeziory Wielkie, Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Łęknicy, Fundacja Księcia Pücklera, Lubuskie Porozumienie Oddziałów PTTK, Łaziki oraz Oddział PTTK w Żarach. Łącznie zaprezentowano 27 tematów rozmieszczonych w kilku klasach oraz na korytarzu Zespołu Szkół Budowlanych w Żarach (częściowo na trasach wycieczek).

Szkoda wielka, że wystawa i giełda trwała tak krótko (tylko jeden wieczór) oraz, że była oddalona od głównej siedziby zlotu. W przyszłości należy dążyć do tego, aby wystawa trwała dłużej i uczestnicy CZAK-u mogli w wolnych chwilach zapoznawać się z dorobkiem wydawniczym oraz kolekcjonerskim z minionego okresu. Jeszcze lepiej byłoby wtedy, gdyby wszystkie Oddziały PTTK mogły zaprezentować swoje wydawnictwa z ostatniego okresu oraz umożliwić ich nabycie lub wymianę wszystkim zainteresowanym.

Na CZAK-u było obecnych 19 członków „4K”, czyli ok.15% składu klubu „4K”. Nie udało się jednak zebrać wszystkich klubowiczów nawet do wspólnej fotografii. Odbywały się za to spotkanie członków klubu „4K” w mniejszych podgrupach. Tradycyjnie kolekcjonerzy skarżyli się na małe zainteresowanie sprawami kolekcjonerskimi ze strony władz PTTK. Postulowali do organizatorów przyszłych CZAK-ów, aby wykazali więcej zainteresowania dla zabezpieczenie zbiorów kolekcjonerskich na CZAK-u, oraz aby można było przeprowadzić wzorcową wystawę z oceną i nagrodzeniem najlepszych zbiorów. Wymieniali też poglądy na tematy zamieszczone w ostatnim „Biuletynie kolekcjonerskim”, czyli kolejnej już propozycji regulaminu klubu oraz wprowadzeniu certyfikatów kolekcjonerskich w miejsce planowanych odznak kolekcjonerskich, na których wykonanie nie udało się zdobyć sponsora.

 Henryk P.Sabała

Powrót


Było, minęło...

Jeszcze przed dwoma laty ukazywały się, łącznie z czasopismem KRONIKA POLSKI, interesujące, prawdziwie patriotyczne pocztówki. Dzięki kolekcjonerskim koneksjom, wszedłem w posiadanie 20 takich kart z czterech serii: „Dawne widoki Rzeczypospolitej”, „Cuda Polski”, „Słynni Polacy”, „Malarstwo polskie”. Wyróżniają się one nie tylko tematyką, ale barwną szatą graficzną. Ilustracje są umieszczone w ramkach, a marginesy mają jednakowe kolory dla każdej serii. U dołu wszystkich pocztówek, znajduje się tarcza z orłem polskim, ozdobiona wstęgami o barwach narodowych. Tematy tych kart reprodukowano z różnych źródeł archiwalnych, instytucjonalnych i prywatnych np. muzealnych, aukcyjnych itp. oraz z fotografii wielu autorów.

Pocztówki, które posiadam mają numerację świadczącą, że serie liczyły po 30-40 tematów. Edycje zrealizowało Wydawnictwo Kluszczyński w Krakowie, mieszczące się na ul. Kraszewskiego 38. Tyle na podstawie posiadanych obiektów.

Pasja kolekcjonerska skłoniła mnie oczywiście do pilnego zatelefonowania pod wskazany adres. W zastępstwie p. K. powiedziano mi, że KRONIKA POLSKI nie wychodzi już od dwóch lat, a żadnych pocztówek nie ma na składzie.

Wielka to szkoda, że tak interesujące pocztówki o tematyce ojczyźnianej już się nie ukazują. Jest to niestety przyczynek do współczesności, do komercjalnego podejścia ograniczającego (nie tylko w tej dziedzinie) prezentację tematyki historyczno-kulturowej i dokumentu krajoznawczego. Będę jednak poszukiwał brakujących mi kart z wymienionych wyżej serii. Tymczasem spójrzmy chociaż na wzorcowe reprodukcje.

Adam Czarnowski

AC-wid1.jpg (50628 bytes)

Pocztówka 1: Gdańsk. Długi Targ wg M. Deischa 1765
Wyd. Kluszczyński, Kraków przy KRONICE POLSKI ok. r. 2000

 AC-wid2.jpg (36800 bytes)

Pocztówka 2: Sokal. Klasztor bernardynów wg M.B. Stęczyńskiego
Wyd. Kluszczyński, Kraków przy KRONICE POLSKI ok. r. 2000

Powrót


Pocztówki źródłem wiedzy

Wiadomo, jak ważną rolę ma ilustracja w upoglądowieniu słowa drukowanego, tym bardziej, że żyjemy w „epoce obrazkowej”. Pragnę tu ukazać jeden ze spektakularnych przykładów wykorzystania pocztówek z dawnych lat, jako materiału, który ukazuje obraz regionu zmieniający się na przestrzeni wieku.

Działania takie, od wielu już lat, obserwuję w rocznikach pt. „Almanach Muszyny”. Są to obszerne dzieła wydawane społecznym wysiłkiem przez Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Muszyńskiej pod redakcją Bożeny Mściwujewskiej-Kruk. W starannym doborze ilustracji dominują pocztówki. Redakcja ma obszerny ich zbiór i wciąż się on powiększa staraniem członka Rady Programowej i kolekcjonera Ryszarda Kruka. Dzięki tej kolekcji można znakomicie oraz interesująco dokumentować treść opracowań o szerokiej tematyce. Wspomniany kolekcjoner jest też autorem artykułów o Żegiestowie, Muszynie i Krynicy na dawnych pocztówkach, zamieszczonych od roku 2000 w „Almanachu”. Być może, że powstaną i dalsze tematy.

Trzeba dodać, że Redakcja „Almanachu Muszyny” i związany z nią krąg działaczy rozmiłowanych w urokliwych okolicach Beskidu Sądeckiego, nie tylko rzetelna wiedzę o regionie, ale też na różne sposoby aktywizuje kulturowo środowisko.

Adam Czarnowski z Warszawy

Powrót


Zeszyt 14 słownika

Już 14 zeszytów osiągnęła edycja „Słownika nakładców i wydawców pocztówek na Ziemiach Polskich oraz poloników”, autorstwa Jerzego Morgulca. Tym samym zakończyła się pierwsza, główna część tego dzieła obejmującego nazwiska edytorów krajowych. Zawiera ona ponad 12 tysięcy haseł w układzie od A do Ż. W opracowaniu są jeszcze polonica, a po przerwie ukaże się suplement.

Słownik zawiera szczegółowe dane dotyczące najstarszych kart z widokami do pocztówek z roku 1989. Są to nazwy (nazwiska i firmy) oraz siedziby edytorów, okresy ich działalności, szacunkowe liczby wydanych kart, ich tematykę itp., a także reprodukcje znaków firmowych. Materiał ten pochodzi z wieloletnich poszukiwań i nabytków autora, w tym także z danych nadesłanych z całego kraju przez wielu filokartystów a także kustoszy muzeów itp.

Ta wyjątkowa w bibliografii filokartystycznej pozycja jest bezcennym źródłem wiedzy dla kolekcjonerów z prawdziwego zdarzenia; pełni też rolę inspirującą filokartystów do wnikliwych poszukiwań a także do badań zbiorów. Poszczególne zeszyty są numerowane, a więc stanowią także dziełko bibliofilskie. Autorowi, który jest członkiem Warszawskiego Klubu Kolekcjonerów, należą się gratulacje za ogrom starań i wytrwałość w zabiegach redakcyjnych i wydawniczych tego dzieła.

Adam Czarnowski z Warszawy

Powrót


Informację opracował: Henryk Paciej. Wszelkie uwagi można przekazać na adres email:  henrykpaciej@orso.pttk.pl
Copyright C 2003 RPK PTTK OPOLE. All rights reserved.  Aktualizowane: czerwiec 03, 2005.