KOMISJA KRAJOZNAWCZA ZG PTTK W 2007 R.

Uwaga
Układ Sprawozdania dostosowany jest do Planu Pracy Komisji na 2007 r.

1. Zebrania Komisji - odpowiedzialny: K. R. Mazurski
Odbyły się cztery, z tym, że zabrakło w II kwartale z powodu trudności w uzgodnieniu terminu, za to dwa podczas CZAK w Gdańsku.

24. lutego Warszawa - dominowała bardzo szczegółowa tematyka przygotowań do CZAK w Gdańsku i Ogólnopolskiego Przeglądu Książki Krajoznawczej i Turystycznej z udziałem przedstawicieli środowisk gdańskiego i poznańskiego, ponadto standardowa tematyka instruktorska (mianowania, szkolenia itp.). Przedyskutowano realizację pilotowego programu PTTK NATURA 2000 z udziałem 4 RPK, przygotowanego i pilotowanego przez sekretarza Komisji i kierowniczkę RPK w Suwałkach M. Pawłowską. Przewodniczący Komisji był nieobecny z powodu choroby.

21. sierpnia Gdańsk - w poszerzonym posiedzeniu wzięli udział prezes ZG Lech Drożdżyński, członek ZG i opiekun Komisji Włodzimierz Łęcki oraz członek GKR Edward Jabłoński. Prezes przedstawił ogólną sytuację PTTK, oczekiwania wobec Komisji, aspekty tematyczne Kongresu Krajoznawstwa Polskiego i problem ew. zmian statutowych. Zapewnił o stałym informowaniu Komisji o pracach ZG i uwzględnianiu jej w przygotowaniach do Kongresu. W. Łęcki również odniósł się do Kongresu, który ma odbyć się decyzją ZG w Olsztynie, konieczności regularnego ukazywania się "Gościńca", reaktywacji Wydawnictwa "Kraj" i możliwości łączenia komisji programowych ZG. E. Jabłoński omawiał problemy zmian statutowych, zwłaszcza w odniesieniu do tematyki prac Komisji. Miała miejsce ożywiona dyskusja, w czasie której Prezes udzielił wiele wyjaśnień i zapewnień co do wykorzystywania potencjału Komisji. Przewodniczący Komisji podniósł m.in. sprawę ponownego braku informacji o pracach ZG, dotyczących też samej Komisji, od sierpnia br., oraz informacji o realizacji budżetu Komisji.

24. sierpnia Gdańsk - bardzo szczegółowo przedyskutowano z udziałem prezesa Oddziału Wojskowego PTTK w Chełmie program i organizację CZAK 2008 w Chełmie, z którym na bieżąco współpracuje przewodniczący Komisji.

8. grudnia Warszawa - dokonano zmian osobowych: na wniosek A. Głowinkowskiej zwolniono ją z funkcji członka Komisji, a powołano D. Grodzką z Węgrowa jako kolejną (dziesiątą) z listy wyborczej XVI KNAK. Na podstawie opracowania W. Napiórkowskiego Komisja zajęła stanowisko utrzymania dot. trybu wybierania Komisji na KNAK i możliwości łączenia komisji programowych na niższym szczeblu, co przekazano ZG. Po dyskusji zwrócono się do ZG z wnioskiem o utrzymywanie możliwości reaktywacji Wydawnictwa "Kraj" jako ważnego instrumentu oddziaływania programowego na szerokie grono społeczne. Ustalono końcową wersję programu CZAK 2008 i koncepcję kursu IK przy nim. Komisja podjęła decyzję o wpisie do regulaminu instruktora krajoznawstwa wymogu posiadania przez kandydata na stopień Instruktora Krajoznawstwa Regionu odznaki ROK co najmniej w stopniu srebrnym, zaś na stopień IKP - odznaki OKP przynajmniej w stopniu brązowym. Pozostałe sprawy zostały ujęte w kolejnych punktach sprawozdania.
Frekwencja:
P. Kuleczka, M. Maśliński, W. Napiórkowski, H. Paciej i J. Partyka - po 100%
K. R. Mazurski - 75%
A. Głowinkowska - 67%
R. Respondowski - 50%
M. Pawłowska - 25%.

2. XXXVII Centralny Zlot Krajoznawców "CZAK 2007" - odpowiedzialny: W. Napiórkowski; aktywnie włączył się M. Maśliński.
Odbył się 22-26. sierpnia z bazą w Gdańsku. Otrzymał rekordową obsadę - przyjęto 294 osoby, 80. odmówiono. Wysiłek miejscowych działaczy pod przewodnictwem Mariana Czyżewskiego był ogromny, generalnie impreza bardzo udana. Szczegółowe sprawozdanie znajduje się na internetowej stronie Komisji.

3. Kurs dla kandydatów na Instruktorów Krajoznawstwa - odpowiedzialny: J. Partyka Udział wzięło 30 osób, 18 przystąpiło i zdało końcowy egzamin. Część - stosownie do poziomu uprawnień, została mianowana na IK przez Komisję. Uznano, że kursy takie są szansą dla miejscowego środowiska, ale powinny być szerzej wykorzystywane przez inne ośrodki.

4. XVI Ogólnopolski Przegląd Książki Krajoznawczej i Turystycznej - odpowiedzialni: P. Kuleczka, W. Napiórkowski. W realizacji zadania uczestniczyła tylko druga z wymienionych osób, także jako juror. Zgłosiło się 46 wydawnictw, które nadesłały 96 publikacji - mniej niż w poprzednim roku, za to o wyższym poziomie. Bezwzględnie brakuje większego zaangażowania ogniw PTTK w promocję imprezy.

5. Szkolenie kierowników Regionalnych Pracowni Krajoznawczych - odpowiedzialne: A. Głowinkowska, M. Pawłowska Odbyło się w Elblągu 23-27 V przy udziale 27 osób. Odnotować należy duże zaangażowanie miejscowego środowiska, także jako dodatkowe uczestnictwo w zajęciach, oraz bogaty program krajoznawczy.

6. Kursy inwentaryzacji krajoznawczej - odpowiedzialny: M. Maśliński Zaplanowano je w Kielcach i w Szczecinie (23-25 XI, 30 uczestników). Kurs w Kielcach nie odbył się, ze względu na prośbę RPK i Oddziału PTTK w Kielcach w celu jego realizacji w późniejszym terminie (2009 r.). W ramach kursu w Szczecinie wykłady i część praktyczną przeprowadzili M. Maśliński i Wojciech Szóstak, inwentaryzując gminę Dobra Szczecińskie. Funkcję kierownika pełnił Jan Krzysztoń.

7. Obóz młodzieżowo-krajoznawczy - odpowiedzialny: M. Maśliński Zamiast woj. podlaskiego jego miejscem były Ciężkowice (1-11 VIII) przy dużym zaangażowaniu Oddziału PTTK w Tarnowie i uczestnictwie 22 osób. M. Maśliński nadzorował zbiór materiałów z terenu gminy Ciężkowice i zajmował się sprawami organizacyjnymi obozu. Wziął w nim udział także R. Respondowski, który koordynował prace terenowe i następnie opracował płytę kompaktową z materiałami inwentaryzacyjnymi, przekazaną władzom gminy i Oddziałowi PTTK. Z powodu różnych trudności obóz został skrócony z 14 do 11 dni.

8. Młodzieżowy Instruktor Krajoznawstwa - odpowiedzialni: K. R. Mazurski, J. Partyka Szczegółowe prace prowadził J. Partyka, w tym szerokie konsultacje z oddziałami i RKIK-ami oraz Radą ds. Młodzieży. Po uzgodnieniach Komisja przyjęła projekt regulaminu Młodzieżowego Lidera Krajoznawstwa i skierowała go do zatwierdzenia przez ZG PTTK.

9. Szkolenie przedstawicieli Zespołów Weryfikacyjnych Regionalnej Odznaki Krajoznawczej - odpowiedzialny: M. Maśliński, który na bieżąco udziela wszystkim zainteresowanym, także indywidualnie wyjaśnień i wskazówek.

10. Spotkanie przewodniczących RKIK na 2008 - odpowiedzialny: J. Partyka Z dużą ich częścią spotkał się podczas CZAK Gdańsk, podobną formułę - ze względów oszczędnościowo-pragmatycznych, przewiduje się w przyszłości.

11. Powoływanie Regionalnych Kolegiów Instruktorów Krajoznawstwa - odpowiedzialny: J. Partyka Z braku możliwości kadrowych nie udało się dotąd powołać RKIK w woj. podlaskim i lubelskim.

12. Druk nowych legitymacji Instruktorów Krajoznawstwa - odpowiedzialny: J. Partyka Przy pomocy G. Orłowskiej-Rybickiej wykonano je i przystąpiono do rozprowadzania w połączeniu z weryfikacją prowadzoną przez poszczególne RKIK.

13. Zaktualizowanie wykazu odznak regionalnych - odpowiedzialny: M. Maśliński Aktualizacja jest prowadzona na bieżąco, pożądane wprowadzenie wykazu do Internetu. R. Respondowski wraz ze Zbigniewem Lewandowskim opracowali rejestr odznak, który ma być niedługo wprowadzony na stronę internetową ZG PTTK.

14. Wprowadzenie wykazu oddziałowych komisji krajoznawczych i RKIK do internetu - odpowiedzialny: H. Paciej Wykonano w odniesieniu do RKIK.

15. Wprowadzenie prezentacji członków Komisji do Internetu - odpowiedzialni: K. R. Mazurski Wobec głosów na ten temat z różnych stron inicjatywę taką podjął przewodniczący Komisji. Następujące osoby dostarczyły swoją prezentację i zdjęcia: M. Maśliński, K. R. Mazurski, W. Napiórkowski, H. Paciej, J. Partyka i M. Pawłowska. Reszta członków odmówiła ukazania swoich sylwetek.

16. Katalogi RPK w formie skomputeryzowanej - odpowiedzialny: K. R. Mazurski Ideą było skomputeryzowanie w pierwszej kolejności zbiorów bibliotecznych RPK w jednolitym programie, a w dalszym etapie - wprowadzenia ich do sieci internetowej. Po licznych konsultacjach z Centralną Biblioteką PTTK wybrano program MAK jako optymalny w warunkach PTTK i odpowiedni wniosek o jego zakup dla RPK skierowano do ZG.

17. Prowadzenie internetowej strony Komisji - odpowiedzialny: H. Paciej Zadanie realizowane na bieżąco, strona jest coraz bogatsza w materiały, ale też zależna od ich nadsyłania.

18. Kolekcjonerstwo krajoznawcze - odpowiedzialny: H. Paciej wspomagany z poza KK członkami Zespołu ds. kolekcjonerstwa: W. Kowalski z Lublina, J. Motyka z Przemyśla i H. Stopikowski z Grudziądza. Prowadzenie merytoryczne ogólnopolskiego korespondencyjnego klubu kolekcjonerów krajoznawców "4K", wydawanie "biuletynu kolekcjonerskiego", stała miesięczna kolumna "Na kolekcjonerskim szlaku" w miesięczniku "Na szlaku", prowadzenie referatu weryfikacyjnego odznak kolekcjonerskich, współorganizacja wystaw kolekcjonerskich na Czaku oraz w innych miejscach, organizacja kursu-seminarium dla sędziów-jurorów wspólnie z klubem "Chomik" w Lublinie 4-5 XII.

19. Weryfikacja odznak krajoznawczych - chwilowo brak danych.

20. Studyjny wyjazd - propozycja przewodniczącego Komisji dot. wyjazdu podczas majowego weekendu do Rumunii nie znalazła odpowiedniej liczby chętnych, stąd nie została zrealizowana. Innej nie zgłoszono.

Inne zadania i sprawy

1. Część członków Komisji - autorów "Kanonu Krajoznawczego Polski", uczestniczyła w aktualizacji II wydania, które ukazało się w grudniu w formie płyty kompaktowej.

2. Sesja nt. Wincentego Pola, Lublin 4-5 XII: oficjalnie reprezentowali Komisję H. Paciej i J. Partyka

3. Sesje nt. turystyki niepełnosprawnych we Wrocławiu 21-23 IX i 7 XII: reprezentował z referatami M. Maśliński

4. Seminaria środowiska opolskiego: XX Śląskie Sympozjum Krajoznawców 20-22 IV i IV Seminarium Regionalne 9-11 XI - K. R. Mazurski

5. X Jubileuszowy Zjazd Przewodników Świętokrzyskich, Sandomierz-Koprzywnica, 27-28 stycznia 2007 r. - Komisję reprezentował J. Partyka.

6. VI Kongres Krajoznawstwa Polskiego - od początku roku Komisja monitowała ZG w tej sprawie. W czerwcu przewodniczący odbył intensywną rozmowę z prezesem ZG m.in. na ten temat, podczas której ustalono istotne rzeczy. W lipcu przewodniczący ponownie przedstawił szczegółowe propozycje programowe i osobowe, o czym wspomniał na zebraniu w Gdańsku. Do końca roku Komisja nie otrzymała jakiejkolwiek informacji ze strony ZG dot. przygotowań do Kongresu.

7. NATURA 2000 - pilotażowy program z udziałem 4 RPK przeprowadziła dużym nakładem pracy M. Pawłowska. Niestety, ZG nie pozyskał środków na pełną jego realizację. W realizacji projektu Edukacja ekologiczna kadry programowej PTTK "Natura 2000" wzięły udział cztery pracownie: w Białymstoku, Suwałkach, Radomiu i Katowicach. Przeszkolonych zostało około 120 przewodników, instruktorów krajoznawstwa, organizatorów turystyki oraz pilotów. Szkolenie obejmowało 40 godz. warsztatów stacjonarnych oraz 10 godz. warsztatów terenowych w każdej RPK. Wydano materiały szkoleniowe, które opracowała M. Pawłowska, a konsultantem merytorycznym był J. Partyka.

8. Centralny Zespół Weryfikacyjny OKP pod przewodnictwem R. Respondowskiego zweryfikował pozytywnie 50 odznak, w tym: 27 brązowych, 13 srebrnych, 4 złote i 6 z szafirem. Niepokoi fakt, że 40% zgłoszeń oceniono negatywnie z uwagi na niewłaściwą dokumentację.

9. Konspekt historii RPK opracowała i przystąpiła do zbierania materiałów do niej A. Becker-Kulińska.

10. Szczegółowo sprawy Krajowego Kolegium Instruktorów Krajoznawstwa przedstawił jego przewodniczący J. Partyka.
Podczas trzech posiedzeń Komisji dokonano mianowań 32 osób na stopnie instruktora krajoznawstwa. Stopień ZIK otrzymało 10 osób, a IKP zostały 22 osoby. Wszystkim nowomianowanym instruktorom wysłano dyplomiki i legitymacje. Listę nowomianowanych instruktorów ciągu ostatniego roku odczytano na Forum Krajoznawców podczas CZAK-u (Gdańsk 2007).
Latem 2007 r. wydrukowano nowe wzory legitymacji dla instruktorów, które już są stopniowo wymieniane począwszy od jesieni 2007 r. Wymiana legitymacji będzie także formą weryfikacji wszystkich instruktorów krajoznawstwa.
Przed CZAK w Gdańsku odbył się kurs dla kandydatów na IK przygotowany przez Pomorskie Kolegium Instruktorów Krajoznawstwa PTTK w Gdańsku (18-21 VIII). Wzięło w nim udział 30 osób, spośród których 18 przystąpiło do końcowego sprawdzianu i otrzymało stosowne zaświadczenie. Z ramienia Komisji zajęcia w kursie prowadzili: M. Maśliński, R. Respondowski, W. Łęcki i J. Partyka. Kurs starannie przygotował Ryszard Wrzosek, który zapewnił salę wykładową wyposażoną w odpowiedni sprzęt oraz zaangażował miejscowych prelegentów, a wśród nich m.in. doc. Jerzego Szukalskiego. Uczestnicy wykazywali duże zainteresowanie tematyką kursu i jego przebiegiem, czynnie włączając się do realizacji programu sesji terenowych. Największą aktywność wykazało kilka osób, zwłaszcza Kazimierz Ciechanowicz, Apoloniusz Łysejko i Stefan Okoniewski.
Oprócz tego warto dodać, że H. Paciej wykonał gigantyczną pracę nad weryfikacją rejestru instruktorów wszystkich szczebli. Spis adresowy 1634 instruktorów jest sporządzony w programie Excel z podziałem na województwa (RKIK) i na początku stycznia 2008 r. wraz z krótkim pismem przewodnim został wysłany do wszystkich regionalnych kolegiów z prośbą o sprawdzenie wykazu i naniesienie koniecznych poprawek. Podjęto też próbę spisania oddzielnie instruktorów, którzy odeszli już "na wieczną wartę".

Przewodniczący Komisji Krajoznawczej ZG PTTK
(-) Krzysztof R. Mazurski